Τρίτη 26 Απριλίου 2011

Τοπία της Ελλάδας-Ένα χωριό της Κύπρου με την ονομασία Ξυλοφάγου.

Το χωριό Ξυλοφάγου βρίσκεται στη νοτιοανατολική άκρη της Κύπρου, τρία περίπου μίλια από το ακρωτήριο Πύλας, σ' ένα χαμηλό οροπέδιο. Είναι ένα από τα Κοκκινοχώρια και ανήκει στην επαρχία Λάρνακας. Τα πιο κοντινά χωριά είναι η Ορμήδεια, το Λιοπέτρι και το Αυγόρου.


Γιατί "Ξυλοφάγου"; Πως πήρε αυτό το όνομα το χωριό
Υπάρχουν πολλές παραδόσεις σχετικές με την ονομασία του χωριού.
Ο Σίμος Μενάρδος γράφει: «Και κώμη της Αμμοχώστου λέγεται άνευ ονομαστικής, του Ξυλοφάγου, πιθανώτατα δ' εκεί υπήρχε κτήμα τι ανδρός, επονομαζομένου Ξηροφάγου» (Βλ. βιβλίο Τοπωνυμικαί και λαογραφικαί μελέται,σελ. 62).

Ο Νέαρχος Κληρίδης υιοθετεί την άποψη του Μενάρδου. «Το όνομα του, (γράφει,) το χρεωστεί στο επώνυμο του πρώτου οικιστή, ο οποίος ονομαζόταν Ξηροφάγος. Είναι και ο συνοικισμός αυτός δημιούργημα των χρόνων της Τουρκοκρατίας. Στην περιοχή του, που ήταν ακατοίκητη κατά τα Βυζαντινά χρόνια, ιδρύθηκαν μοναστήρια, που σήμερα μονάχα τα ονόματά τους σώζονται και είναι απλές τοποθεσίες. Τέτοια ήσαν δύο: του Αγίου Ευσταθίου, που σήμερα η τοποθεσία λέγεται Άις Στάθης και της Αγίας Βαρβάρας» (Βλ. βιβλίο Χωριά και Πολιτείες της Κύπρου';, σελ. 177).

Πραγματικά υπάρχει το ξωκλήσι του Άη Στάθη, μεταξύ Ξυλοφάγου και Σωτήρας. Αυτό ανήκει μάλλον στη Σωτήρα. Αλλά δεν θυμούνται οι κάτοικοι να υπήρξε ποτέ μοναστήρι ή ξωκλήσι της Αγίας Βαρβάρας. Ούτε και τοποθεσία με το όνομα αυτό υπάρχει.
Ο Ν. Γ. Κυριαζής, επαναλαμβάνει το Μενάρδο.

Όμως, ας δούμε και τι λέγουν οι κάτοικοι του χωριού:

Το αρχικό όνομά του ήταν Πυλιδώριον. Από το ακρωτήριο Πύλας, που είναι πολύ κοντά, και το οροπέδιο που ευρίσκεται πάνω στο ακρωτήριο.

Όσον αφορά το σημερινό όνομα του χωριού υπάρχουν τρεις εκδοχές.


1. Μια παράδοση λέγει, πως οι πρώτοι οικιστές, οι οποίοι ήταν βοσκοί, που κατέφυγαν εδώ για να γλιτώσουν από τις καταπιέσεις των Τούρκων, δεν άφηναν ξένο - τούρκο, ληστή ή πειρατή - να πατήσει πόδι και γι' αυτό το χωριό ονομάστηκε στην αρχή Ξενοφάγου. Αναφέρομε σχετικά το πιο κάτω περιστατικό.

Κάποτε μπήκαν πειρατές σε μια σπηλιά, στα νότια του χωριού, γνωστή ως «μάντρα του ξένου». Η γυναίκα του βοσκού, που έψηνε χαλλούμια αντιλήφθηκε τις κακές διαθέσεις τους. Με τα λόγια της τους παραπλάνησε να καθυστερήσουν, ενώ ταυτόχρονα συδαύλιζε τη φωτιά. Σε μια στιγμή που η προσοχή τους ήταν στραμμένη αλλού, τους έχυσε ζεματιστό «νορό» και τους έκαψε.

2. Η θάλασσα της περιοχής είναι γνωστή από τα πανάρχαια χρόνια για τα ναυάγια, που προκαλούσε. Πολύ συχνά οι φουρτούνες έριχναν πάνω στα βράχια τα καράβια και τα έκαναν συντρίμια. 0 τόπος αυτός που «έτρωγε τα ξύλινα καράβια» ονομάστηκε Ξυλοφάου.

3. Η περιοχή από τη Δεκέλεια ως την Αγία Νάπα ήταν ένα πυκνό δάσος από αόρατους, χαρουπιές και ελιές. Το δάσος αγκάλιαζε το χωριό. Σήμερα δεν υπάρχει ούτε σημάδι από το πυκνό εκείνο δάσος, εξαιτίας της μαζικής εκκοπής των δένδρων από τους κατοίκους. Η εξαφάνιση του δάσους συμπληρώθηκε κατά το Β' Παγκόσμιο Πόλεμο.

Κάποτε, όταν το δάσος ευρισκόταν στην ακμή του, εμφανίστηκε σκουλήκι, προφανώς έντομο, το οποίο κατέτρωγε τα τρυφερά βλαστάρια των δένδρων και τα κατέστρεφε. Οι κάτοικοι ονόμασαν το σκουλήκι εκείνο «ξυλοφάον». Άλλοι υποστηρίζουν πως ήταν σμήνη ακρίδων. Με τον καιρό επικράτησε να ονομάζεται και το χωριό Ξυλοφάου.

Η παράδοση αυτή θεωρείται από τους κατοίκους ως η επικρατέστερη.
 
πηγή: βιβλίο Η ΞΥΛΟΦΑΓΟΥ Του Ανδρέα Π. Πολυδώρου ,Λευκωσία 1989


Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...