Η Ναυμαχία του Κάβο Ντόρου- 20 Μαΐου 1825

Η Ναυμαχία του Κάβο Ντόρου συνέβη στις 20 Μαΐου 1825 και αποτέλεσε ένα επιμέρους γεγονός κατά τους χρόνους της Επανάστασης, ενώ η νικηφόρα έκβαση συνθέτει μια λαμπρή σελίδα στην ναυτική αλλά και πολεμική ιστορία της Ελλάδας.
 

Χρονικό της Ναυμαχίας

Ήδη διανύεται ο πέμπτος χρόνος της Επαναστάσεως, οι εμφύλιες διενέξεις, η εξόρμηση του Ιμπραήμ στη Πελοπόννησο , η πολιορκία του Μεσολογγίου  διακύβευαν το εγχείρημα και τη προσπάθεια για την Απελευθέρωση και την Ανεξαρτησία της Ελλάδας, ενώ περιοχές όπως η Εύβοια δεν είχαν απελευθερωθεί ακόμη  παρά τις κατά τόπου μάχες που είχαν δοθεί.

Στα μέσα Μαΐου του 1825 ξεκίνησε από τα Δαρδανέλια ο τούρκικος στόλος με προορισμό την Πελοπόννησο, υπό τον Χοσρέφ, αποτελούμενος από 52 πλοία διαφόρων τύπων. Σκοπός τους ήταν να εφοδιάζουν τους Οθωμανούς της Ευβοίας με τροφές και πολεμοφόδια και στην συνέχεια να μεταβούν στο Μεσολόγγι ενισχύοντας τα έργα εκεί για στενότερη πολιορκία.

Μοίρα Ελληνικών πλοίων είχε προσαράξει στη Σκύρο, επιτηρώντας κινήσεις πλοίων και  καιροφυλακτούσαν την κατάλληλη στιγμή για να χτυπήσουν την εχθρική νηοπομπή.

Την 20η Μαΐου ο Ελληνικός στόλος είχε βρεθεί στην περιοχή μεταξύ Ευβοίας, Άνδρου, Κέας και Αττικής ενώ περιπολούσαν άσκοπα χωρίς να βρίσκει κατάλληλη θέση για να χτυπήσει τα εχθρικά πλοία.

Ο Αντιναύαρχος των Σπετσών Ιωάννης Κυριακός, τη στιγμή που τα ελληνικά πλοία είχαν περιοριστεί στην επιτήρηση, κατέδειξε το στενό Καφηρέα, ως το καταλληλότερο σημείο  συγκρούσεως λόγω της στενότητας του. Πρόταση που δέχτηκε με ενθουσιασμό ο ναύαρχος Γ. Σαχτούρη ενώ συμφωνήσαν και οι υπόλοιποι αρχηγοί Γ. Ανδρούτσος και Αποστόλης Νικολής.

Στο πολεμικό συμβούλιο που έλαβε χώρα στο πλοίο, αποφασίστηκε το στενό Καφηρέα ή Κάβο Ντόρου όπου θα χτυπούσαν τα τουρκικά πλοία κατά τις 20 Μαΐου.

Περιγραφή της Ναυμαχία

Στις 20 Μαΐου βρέθηκαν κατά τις πρώτες πρωινές ώρες ο Ελληνικός στόλος με τον τούρκικο, οι άνεμοι που έπνεαν ήταν υπέρ των Ελλήνων, ενώ η στενότητα του χώρου αποτελούσε την καταλληλότερη θέση για να χτυπήσουν τον αριθμητικά υπέρτερο στόλο των τούρκων.

Ο Ελληνικός στόλος είχε διαιρεθεί σε τρία τμήματα , η μοίρα του Γ. Ανδρούτσου παράπλεε δεξιά προς την πλευρά της Άνδρου, του  Γ. Σαχτούρη στο κέντρο ενώ ο Αποστόλης Νικολής στην αριστερή πλευρά κατά μήκος της περιοχής της Καρύστου. Σε ανάλογες θέσεις είχε μοιραστεί και ο τούρκικος στόλος.

Τα ελληνικά πλοία ήταν ένας συνασπισμός αποτελούμενος από 35 πλοία και 3 πυρπολικά (10 υδραίικα, 10 σπετσιώτικα και μερικά ψαριανά) τα οποία είχαν παραταχθεί σε απόσταση βολής. Την πρωινή ώρα ξεκίνησε η ναυμαχία, και ενώ η σύγκρουση ήταν πεισματώδης, οι βολές του μεγαλυτέρου σε αριθμό και όγκο πλοίων των Οθωμανών ήταν αισθητές στα πλοία των Ελλήνων, οι οποίοι όμως παρέμεναν θαρραλέοι και με εύστοχες βολές σφυροκοπούσαν αδιάκοπα τα εχθρικά πλοία.

Οι σφαίρες είχαν προκαλέσει τον τρόμο και τον πανικό στα πληρώματα του οθωμανικού στόλου, ενώ οι διαταγές δίνονταν και ανακαλούνταν αμέσως πρόδηλο της ναυτικής απειρίας τους όπως αναφέρεται από ιστορικά έγγραφα της εποχής του Ανάργυρου Χατζηαναργύρου.

Το πλήρωμα των πλοίων των Ελλήνων, μέσα σε μια ομοβροντία κανονιών, καπνού και σκόνης μπαρουτιού , παρέμενε σιωπηλό και προσηλωμένο στον καθήκον του, στέκεται όρθιο μόνο στις διαταγές των ανωτέρων του. Σε κάποια στιγμή από το ένα ως το άλλο άκρο της παραταγμένης νηοπομπής ακούστηκε η φράση « η Νίκη δι ημάς, ζητώ η Πατρίς». Τότε ξεκίνησε μια μεγαλύτερη σε ένταση επίθεση, τα κατάρτια και ίστια των έχθρων καταστρέφονταν, ενώ ήταν τόσο συντονισμένα, ώστε άρχισε η γραμμή τους να διασπάται προς τα ανατολικά, ύστερα από ένα τρίωρο αδιάκοπο σφυροκόπημα και από τις δύο πλευρές  άρχισε ο τουρκικός στόλος, αναπτυγμένος από τη Γεραιστό (Καστρί)  ως το Καφηρέα, να δημιουργεί καμπύλη στο κέντρο του.

Παράλληλα η χρήση των πυρπολικών τόσο του Λάζαρου Μούσιου, Ιωάννη Ματρώζου που κατέστρεψαν την τούρκικη φρεγάτα έμφορτη με πυρομαχικά, καθώς και η επιχείρηση του πυρπολικού του Μ. Μπούτη, ο οποίος κατέστρεψε μια κορβέτα 26 κανονιών είχε ως αποτέλεσμα ο τουρκικός στόλος, σε πλήρη αταξία, να τραπεί σε φυγή. 

20^η Μαΐου 1825  την ημέρα που έγινε η μάχη στο Μανιάκι και ο Παπαφλέσσας περνούσε στην ιστορία με την ηρωική θυσία του, σε μια άλλη γωνιά της Ελλάδας έλαβε χώρα η ναυμαχία του Καφηρέα, όπου εκτός του ότι αποτέλεσε μια ακόμη σύνθεση στην Νεότερη Ελληνική ιστορία ήταν και αιτία σημαντικοί αγωνιστές να συνδέσουν το όνομα τους με αυτό του Κάβο Ντόρου.