Κυριακή 3 Οκτωβρίου 2010

Φρυκτωρίες: Το σύστημα επικοινωνίας των αρχαίων Ελλήνων.

Οι φρυκτωρίες ήταν ένα σύστημα συνεννόησης με σημάδια που μεταβιβάζονταν από περιοχή σε περιοχή με τη χρήση πυρσών, στη διάρκεια της νύκτας (φρυκτός=πυρσός και ώρα = φροντίδα). Ο Αισχύλος στο έργο του Αγαμέμνων περιγράφει την είδηση της πτώσης της Τροίας, η οποία μεταδόθηκε ως τις Μυκήνες με τις φρυκτωρίες.

Οι φρυκτωρίες λέγεται ότι επινοήθηκαν από τον σοφό Παλαμήδη, πρόσωπο μυθικό. Με το άναμμα μιας σειράς φρυκτών, δηλαδή πυρσών, από βουνό σε βουνό, μεταδίδονταν μηνύματα σε μακρινές αποστάσεις. Τη χρήση των φρυκτωριών αναφέρει ο Απολλώνιος ο Ρόδιος στα Αργοναυτικά, ενώ ο Αισχύλος στον Αγαμέμνονα γράφει ότι το μήνυμα για την πτώση της Τροίας έφτασε στις Μυκήνες μ΄αυτό τον τρόπο μέσα σε μια νύχτα. Οι φρυκτωρίες ήταν ένα σύστημα συνεννόησης του 11ου αι. π.Χ., με σημάδια που μεταβιβάζονταν από περιοχή σε περιοχή με τη χρήση πυρσών, στη διάρκεια της νύκτας (φρυκτός=πυρσός και ώρα = φροντίδα).



Σύμφωνα με την παράδοση η είδηση της Αλωσης της Τροίας μεταδόθηκε στις Μυκήνες με τις φρυκτωρίες. Ενδιάμεσοι σταθμοί μεταδόσεως υπήρχαν στην Ίδη της Μυσίας, στο Ακρωτήρι της Λήμνου (σημερινή Πλάκα), στον Άθω, στο βουνό Μάκιστο και στις πλαγιές του Αραχναίου. Το σύστημα χρησιμοποιήθηκε για πολλούς αιώνες μέχρι το 1850 αλλά μπορούσε να μεταφέρει μηνύματα μόνο με ένα κοινό κώδικα. Για την τηλεμετάδοση σημάτων σε απομακρυσμένες αποστάσεις οι Αρχαίοι Έλληνες χρησιμοποίησαν οπτικά μέσα (φωτιά, ηλιακό φως) , στήνοντας ένα καλά οργανωμένο, γρήγορο και αξιόπιστο δίκτυο από πύργους επικοινωνίας, που καλείται δίκτυο των Φρυκτωριών.

Το γεωγραφικό στήσιμο, η κατοχή, η διαχείριση και συντήρηση αυτών των επικοινωνιακών δικτύων από τον αρχαίο ελληνικό πολιτισμό ήταν πρωταρχικής σημασίας για την επικράτηση και την επέκτασή του. Το δίκτυο αυτό χρησιμοποιείτο τόσο κατά την διάρκεια των πολεμικών επιχειρήσεων, όσο και κατά την διάρκεια της ειρήνης, όταν τα νέα και οι διαταγές των αρχόντων έπρεπε να φτάσουν το συντομότερο δυνατό στον προορισμό τους. Κάτι τέτοιο αφορούσε κυρίως τις αυτοκρατορίες, των οποίων οι αχανείς εκτάσεις έκαναν πολύ δύσκολη τη σχετικά γρήγορη ενημέρωση. To δίκτυο των Φρυκτωριών είχε στην κυριολεξία αναχθεί σε βασικό μέσο επικοινωνίας σε μακρινές αποστάσεις.

Έτσι στην διάρκεια ενός πολέμου τα φωτεινά αυτά σήματα ήταν ζωτικής σημασίας να είναι αξιόπιστα και να μην υπόκεινται σε κακόβουλες αλλοιώσεις, ενώ στην διάρκεια της ειρήνης τα διατάγματα της κεντρικής διοίκησης, τα νέα, οι αποφάσεις, οι νόμοι έπρεπε να γίνονται γνωστοί γρήγορα. Χαρακτηριστικά παραδείγματα συννενόησης με οπτικό σήμα φωτιάς συναντάμε στις περιπτώσεις όπου π.χ. η Μήδεια ύψωσε αναμμένο πυρσό για να ειδοποιήσει τους Αργοναύτες να πάνε στην Κολχίδα (Απολλώνιος ο Ρόδιος, Αργοναυτικά, Μέρ. Δ¨,482-485), ή όταν ειδοποιείται με πυρσό ο Αγαμέμνωνας για την είσοδο του Δούρειου Ίππου στην Τροία από τον Σίνωνα, και με πυρσό που σήκωσε ο ίδιος προς τον ελληνικό στόλο στην Τένεδο δίνοντάς του το σήμα της επιστροφής και κατάληψης της ανοχύρωτης πολιτείας. Πολλά από τα φωτεινά σήματα ανταλλάσσονταν τη νύχτα στη θάλασσα μεταξύ πλοίων, μεταξύ πλοίων και ξηράς, και γενικά πρέπει να σημειωθεί ότι τα περισσότερα από αυτά αντιστοιχούσαν σε προσυμφωνημένα μηνύματα.

Tα φωτεινά αυτά σήματα οι Έλληνες τα ονόμαζαν «πυρσούς» ή «φρύκτους» και από εδώ γνωρίζουμε και τους «φίλιους φρύκτους» ή τους «πολέμιους φρύκτους». Συγκεκριμένα όπως σημειώνει ο Θουκυδίδης, όταν στο στρατόπεδο έρχονταν φίλοι , οι στρατιώτες ύψωναν απλώς τους αναμμένους πυρσούς (φίλιοι φρύκτοι), ενώ όταν πλησίαζαν εχθροί, οι πυρσοί ανέμιζαν δεξιά-αριστερά (πολέμιοι φρύκτοι). Οι πυρσοί αυτοί στη διάρκεια της ημέρας απλώς έβγαζαν πολύ καπνό , που σήμαινε ότι χρησιμοποιούσαν εύφλεκτα υλικά , στα οποία πολλοί ιστορικοί αποδίδουν τις λέξεις/φράσεις φρύκτους ανίσχειν, πυρσεύειν, φρυκτωρεύω (γνωστοποιώ είδηση από μεγάλη απόσταση) και φρυκτωρίες. Ένα σταθερό δίκτυο φρυκτωριών αποτελείτο από πολλούς επικοινωνιακούς πύργους, χτισμένους σε υπερυψωμένα εδαφικά σημεία , τα οποία στην κορυφή τους διέθεταν ένα είδους οπτικού τηλέγραφου.

Πληροφορίες για τις χρήσεις αυτών των δικτύων από τους Αρχαίους Έλληνες έχουμε από πολλούς αρχαίους συγγραφείς, τόσο της κλασικής όσο και της ελληνιστικής περιόδου ( Ηρόδοτος, Θουκυδίδης, Διόδωρος, Παυσανίας, Αρριανός, Πολύαινος ). Οι φρυκτωρίες εκμετταλευόμενες τα νησιά του Αιγαίου και την ορεινή μορφολογία του Ελλαδικού χώρου, χρησιμοποιούν την φωτιά και έναν κώδικα αναπαράστασης γραμμάτων( παρόμοιο του Morse code) για την μετάδοση αξιόπιστων μηνυμάτων σε πολλά χιλιόμετρα (έως και 130). Στην ουσία μιλάμε για την προϊστορία του τηλέγραφου.
από τη βικιπαίδεια για να δείτε το άρθρο πατήστε εδώ

απεικόνιση της περιοχής.
Το όρος Όχη,
του βουνό Παλαμηδό
και το ακρωτήρι του Καφηρέα
βρίσκονται στην ίδια Ευθεία.

Την χρήση πυρσών εφάρμοσε και ο βασιλιά Ναύπλιος για να παραπλανήσει τον στόλο των Ελλήνων που επέστρεφαν από την Τροία. Άναψε φωτιές στο βουνό Παλαμηδό, το οποίο βρίσκεται μεταξύ του όρους Όχη και του ακρωτηρίου του Καφηρέα. Οι Έλληνες υπέθεσαν ότι προέρχονται από τα φρυκτωρία της Όχης και ότι πλησιάζουν σε ασφαλές όρμο,στην ουσία όμως  ήταν ένα παραπλανητικό μήνυμα.
Ο Απολλόδωρος αναφέρει σχετικός: τῶν δὲ ἄλλων Εὐβοίᾳ προσφερομένων νυκτὸς Ναύπλιος ἐπὶ τοῦ Καφηρέως ὄρους πυρσὸν ἀνάπτει· οἱ δὲ νομίσαντες εἶναί τινας τῶν σεσωσμένων προσπλέουσι, καὶ περὶ τὰς Καφηρίδας πέτρας θραύεται τὰ σκάφη καὶ πολλοί τελευτῶσιν.
 βιβλιοθήκης επιτομή VI 7
Ενώ παρακάτω γράφει: ταῦτα πρότερον κατασκευάσας ὁ Ναύπλιος, ὕστερον μαθὼν τὴν εἰς τὰς πατρίδας τῶν Ἑλλήνων ἐπάνοδον, τὸν εἰς τὸν Καφηρέα, νῦν δὲ Ξυλοφάγον λεγόμενον, ἀνῆψε φρυκτόν· ἔνθα προσπελάσαντες Ἕλληνες ἐν τῷ δοκεῖν λιμένα εἶναι διεφθάρησαν.
VI 11 
τα αρχαία κείμενα προέρχονται απο τη βικιθήκη

1 σχόλιο:

  1. ΣΕ ΠΑΡΑΚΑΛΩ ΑΝΑΡΤΗΣΕ ΤΑ ΕΙΝΑΙ ΕΠΕΙΓΟΝ



    Ο ΖΕΡΒΟΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΑΡΤΑ ΤΟΥ ΠΟΛΙΤΗ 20/09/2010

    http://agiooros.org/viewtopic.php?f=76&t=4819

    Ο ΖΕΡΒΟΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΑΡΤΑ ΤΟΥ ΠΟΛΙΤΗ 24/09/2010

    http://agiooros.org/viewtopic.php?f=76&t=4845

    Ο ΖΕΡΒΟΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΑΡΤΑ ΤΟΥ ΠΟΛΙΤΗ 01/10/2010

    http://agiooros.org/viewtopic.php?f=76&t=4904

    Άνθιμος θεσσαλονικης : Απειλούν τη ζωή μου!! Για τις νέες ταυτότητες

    http://agiooros.org/viewtopic.php?f=13&t=4920

    αρνουμαι να παραλάβω την "Κάρτα του Πολίτη"!

    http://agiooros.org/viewtopic.php?f=27&t=4666

    ΑπάντησηΔιαγραφή

Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...