Ο Άγιος Νεκτάριος και το πέρασμα του από ένα χωριό της Καρύστου

Χωριό Λάλα

Ένα μικρό χωριό, λίγα χιλιόμετρα Β.Δ της Καρύστου, μέσα σε μια περίκλειστη περιοχή με άφθονα τρεχούμενα νερά σε συνδυασμό με τα αειθαλή πλατάνια να αποτελούν συμφυές κομμάτι αυτού του οικισμού και τα σπίτια του, μέσα στο πράσινο, να βρίσκονται διάσπαρτα καθόλη την έκταση εκείνη. 

Το άτυπο κέντρο του χωριού η εκκλησία του Αγίου Δημητρίου, κτισμένη τον 19^ο αιώνα, με τις
αγιογραφίες στο τέμπλο της να μαρτυρούν αυτήν την περίοδο ή της απαρχές του προηγούμενου αιώνα.

Ο συγκεκριμένος ναός ο οποίος διακρίνεται και από την Κάρυστο-δυτικά της πόλης- αρχιτεκτονικά είναι  μονόκλιτη καμαροσκέπαστη βασιλική και αποτελεί την κεντρική Εκκλησία του χωριού, η οποία γιορτάζει στις 26 Οκτωβρίου και 9 Νοεμβρίου, καθότι είναι συνδεδεμένη με την μορφή και της παρουσία του Αγίου Νεκταρίου.

Κάπου στα τέλη του 19^ου αιώνα.

Η παράδοση ξεκινά κάπου στα τέλη του 19^ου αιώνα (τα έτη 1891-1893) εποχή που ο Άγιος Νεκτάριος είχε διοριστεί Ιεροκήρυκας στην Εύβοια και είχε επισκεφτεί πολλές περιοχές της επαρχίας Καρυστίας. Σε κάποια περιοδεία του στην Κάρυστο είχε ιερουργήσει και κηρύξει στο ναό του Αγίου Δημητρίου στη Λάλα.

Μερικά χρόνια, μετά την κοίμηση του, εμφανίστηκε με όραμα σε κάποιον άνθρωπο από την Κρήτη του οποίου ζήτησε να φτιαχτεί μια εικόνα του, ενώ του υπόδειξε να την μεταφέρει και αφήσει στην εκκλησία αυτή του χωριού Λάλα, να σημειωθεί ότι ο άνθρωπος[1] αυτός δεν γνώριζε καν την ύπαρξη του Αγίου όπως και το συγκεκριμένο χωριό με το οποίο δεν είχε καμία σχέση.

Με τον τρόπο αυτό ο Άγιος έδειξε την βούληση του και η εικόνα αυτή βρίσκεται σε προσκυνητάρι αριστερά του ναού και την ημέρα εκεινη στην Λάλα τιμάται η μνήμη του πανηγυρικώς.

Είναι γνωστό ότι ο άγιος Νεκτάριος είχε συνδέσει την παρουσία του με το νησί και ιδιαίτερα με την επαρχία Καρυστίας, επίσης άξιο λόγου είναι το γεγονός ότι αρκετοί ναοί στην περιοχή είναι αφιερωμένοι σε εκείνον την στιγμή που δεν έχουν παρέλθει ούτε 100 χρόνια από την κοίμηση του.

Εκκλησίες του Αγίου Νεκταρίου στην περιοχή της Καρύστου υπάρχουν στη θέση «άσπρα χώματα», στον Αετό καθώς και στο χωριό Ρούκλια ενώ παλαιότερη είναι στο χωριό Ρεούζι .

Η μορφή του Αγίου

Το όνομα του ήταν Αναστάσιος Κεφαλάς και γεννήθηκε στην Σηλυβρία της Θράκης την 1^η  Οκτωβρίου του 1846, ήταν το πέμπτο από τα έξι παιδιά μιας πτωχής οικογένειας. Σε μικρή ηλικία πήγε στην Κωνσταντινούπολη για να εργαστεί, όπου παράλληλα έλαβε κάποια εγκύκλια μόρφωση. Αργότερα μετακόμισε στη Χίο όπου χάρις στις θεολογικές και γραμματικές του γνώσεις διορίστηκε  δάσκαλος στο χωριό Λιθί.

Μερικά χρόνια αργότερα, το 1876, έγινε Μοναχός με το όνομα Λάζαρος και ένα χρόνο αργότερα χειροτονήθηκε διάκονος με το όνομα Νεκτάριος. Από το 1882 ως το 1885 σπούδασε στην Θεολογική σχόλη του πανεπιστήμιου Αθηνών, χάρης στη συνδρομή ενός πλούσιου του νησιού και με στη σύσταση του πηγαίνει στην Αλεξάνδρεια.
Ο πατριάρχης Αλεξανδρείας τον χειροτόνησε ιερέα και τον διορίζει στην εκκλησία του αγίου Νικολάου στο Κάιρο, σύντομα του δίνεται ο βαθμός του αρχιμανδρίτη και στη συνέχεια θέση Πατριαρχικού επιτρόπου στο Κάιρο. Το 1889 χειροτονείται, από τον Πατριάρχη και δυο ακόμα επισκόπους, επίσκοπος Πενταπόλεως της Λιβύης[2].

Από τη θέση του επισκόπου χάρης μέσα από το έργο του φιλανθρωπικό και ποιμαντικό γίνεται ένας λαοφιλής ιεράρχης. Η ραγδαία αυτή ανέλιξη, η αγάπη και αποδοχή του κόσμου καθώς και η ακεραιότητα του και η συμπάθεια του πατριάρχη προς το πρόσωπο του τον καθιστούσε την πρώτη επιλογή στην μελλοντική διαδοχή του πατριάρχη. Αποτέλεσμα να προκαλέσει την αντίδραση κάποιων επισκόπων ετσι στην προσπάθειά τους να τον παραγκωνίσουν του πρόσαψαν μια σειρά ψεύτικες κατηγορίες και τον ανακάτεψαν σε σκάνδαλα ηθικού χαρακτήρα, με κορυφαία τη συκοφαντία πως επιθυμούσε να ανατρέψει τον Πατριάρχη Αλεξάνδρειας, Σωφρόνιο από την θέση του. Αυτό προκάλεσε την παύση της ιδιότητας του Αγ. Νεκταρίου από τον Σωφρόνιο αναγκάζοντάς τον να φύγει από την Αλεξάνδρεια[3].

Επιστρέφοντας στην Αθήνα, χωρίς καθόλου χρήματα, έζησε τεράστιες στερήσεις αφού πολλές φορές δεν είχε να φάει ούτε να πληρώσει το ενοίκιο σε δωμάτιο που έμενε σε προάστιο των Αθηνών. Οι κατηγορίες εναντίων του τον είχαν στιγματίσει μέχρι την Αθήνα και  την Κωνσταντινούπολη, με αποτέλεσμα να είναι αδύνατον να εργαστεί οπουδήποτε.

Άραγε πόσες φορές θα ανεβοκατέβηκε τα σκαλιά του υπουργείου παιδείας ή της αρχιεπισκοπής για να βρει μια απλή θέση να εργαστεί.

Κύμη Ευβοίας το 1909

Το 1892 διορίζεται ιεροκήρυκας στην Εύβοια (1891) και Φθιώτιδα (1893), όμως και εδώ έχουν φτάσει οι κατηγορίες με αποτέλεσμα να υπάρχει καχυποψία στο πρόσωπο του και να αποδοκιμάζεται από ανθρώπους απ την Αθήνα ή την Χαλκίδα κόσμο σε ομιλίες του.

Την περίοδο αυτή άρχισε να λάμπει η αλήθεια και να καταρρίπτονται οι κάθε λογής κατηγορίες προς το πρόσωπο του, ήρθε στην επιφάνεια η πλεκτάνη που του είχαν στήσει και έτσι η φήμη του αποκαταστάθηκε.

Πλέον μπορούσε να κηρύττει και να επιτελεί το έργο του έχοντας την αγάπη και εκτίμηση του κόσμου.

Το 1894 διορίζεται διευθυντής στη Ριζάρειο σχολή και το 1908 αποσύρεται οριστικά στο νησί που μέλλε να ταυτιστεί, την Αίγινα. Εκεί θα ιδρύσει μοναστήρι όπου θα εγκαταβίωναν μερικές μοναχές που συνδέονταν πνευματικά με τον άγιο και σύντομα θα προσέλκυε πλήθος κόσμου.

Η βροχή στην Αίγινα

Όταν επισκέφτηκε την Αίγινα το 1904, το νησί υπέφερε από ανομβρία για 3 χρόνια με αποτέλεσμα την ξηρασία αλλά και την οικονομική καταστροφή της περιοχής. Καθώς λοιπών ο Άγιος Νεκτάριος θα αναχωρούσε με το πλοίο για την Αθήνα, μια επιτροπή των κατοίκων του νησιού του ζήτησαν να κάνει λειτουργιά γι αυτό το θέμα, κάτι το οποίο τους υποσχέθηκε όταν θα πήγαινε και πάλι εκεί. Πράγματι ο Άγιος τηρώντας την υπόσχεση του την επομένη Κυριακή τέλεσε θεια λειτουργιά σε κεντρικό ναό του νησιού με παρουσία όλων σχεδόν των νησιωτών. Μάλιστα μετά από προτροπή του γονάτισαν όλοι κατά τις ειδικές ευχές.

Το απόγευμα της ίδιας μέρας ενώ αναχωρούσε με το πλοίο τα πρώτα σύννεφα είχαν μαζευτεί πάνω από τον ουρανό της Αίγινας, σε λίγο έπεφταν οι πρώτες ψιχάλες και ακολούθησε μια καταρρακτώδης βροχή. Ήταν από τα πρώτα θαύματα του στο νησί και σημάδι της αγιότητας του.

Τελευταία χρόνια

Στην Αίγινα θα μείνει από το 1908 μέχρι και το τέλος της ζωής του, ζώντας ως μοναχός στο
μοναστήρι της Αγίας Τριάδας που είχε κτίσει ο ίδιος, παράλληλα εργαζόταν είτε πνευματικά υπέρ της Εκκλησίας, είτε χειρωνακτικά επεκτείνοντας το μοναστήρι. Πολλοί κάτοικοι του νησιού ,των Αθηνών και από άλλα μέρη της Ελλάδας τον επισκέπτονταν για να εξομολογηθούν ή συμβουλευτούν για κάθε τι που τους απασχολούσε βρίσκοντας βοήθεια στο πρόβλημα τους.

Ήταν πάντα πράος, ταπεινός υποδεχόταν τους πάντες με χαμόγελο, άνθρωπος αγάπης και συγχώρησης καθότι ποτέ δεν κράτησε κακία ακόμα και για τους κατήγορους του.

Πολλά σημεία, σύμφωνα με μαρτυρίες συγχρόνων του, αξιοπερίεργα πριν και μετά την κοίμηση του είχε ως αποτέλεσμα την λαοφιλία προς το πρόσωπο του ενώ οι κάτοικοι του νησιού τον θεωρούν άγιο ακόμα και όταν ζούσε, επίσης ο Άγιος Νεκτάριος ειχε  το θείο χάρισμα να προλέγει τα μέλλοντα.

1920

Τα προβλήματα υγείας που είχε τον είχαν καταπονήσει, είναι 74 χρονών και η υγεία του κλονισμένη με αποτέλεσμα να εισήχθη στο Αρεταίειο νοσοκομείο, όπου θα νοσηλευτεί για δύο μήνες.

Την νύχτα της 8^ης Νοεμβρίου του 1920 όλα τα ρολόγια του νοσοκομείου σταματούν, σαν να πάγωσε ο χρόνος και η διάρκεια, ήταν η στιγμή που ο Άγιος Νεκτάριος έχει περάσει στην αιωνιότητα και θα γίνει γνωστός σε όλη την οικουμένη.

Ο επίσκοπος αυτός που τόσο συκοφαντήθηκε και διώχθηκε άδικα πλέων θα τιμάται από όλα τα μέρη και θα υπάρχουν ναοί, διάσπαρτοι σε όλη την χώρα αλλά και σε μέρη του εξωτερικού, που θα φέρουν το όνομα του όπως και πολλά παιδιά που θα έχουν την ονομαστική τους εορτή αυτήν την μέρα.

Στην Αίγινα ο ναός του Αγίου Νεκταρίου είναι από τους μεγαλύτερους της Ορθοδοξίας.

Ένας ιεράρχης με πλούσιο φιλανθρωπικό, ποιμαντικό, λειτουργικό  αλλά και συγγραφικό έργο θα αποτελεί την αγιότερα μορφή των τελευταίων χρόνων, όπως για τους Ρώσους είναι ο Άγιος Σεραφείμ του Σαρώφ (1832), για την χώρα μας θα είναι ο Άγιος Νεκτάριος  μία από τις αγιότερες μορφές της Ελλάδας άλλα και της Ορθοδοξίας γενικότερα.

Πηγές https://el.wikipedia.org

Ρώσικη βικιπαίδεια https://ru.wikipedia.org/wiki/Нектарий_Эгинский

http://www.vimaorthodoxias.gr/vioi-agion/agios-nektarios-deite-giati-kathierothike-os-prostatis-ton-adynaton/

---

[1] Στην εικόνα εκείνη, αναγράφεται το όνομα αυτού του ανθρώπου.

[2] Ρώσικη βικιπαίδεια https://ru.wikipedia.org/wiki/Нектарий_Эгинский (μερικά αποσπάσματα ή το νόημα τους καταχωρούνται στο άρθρο)

[3] http://www.vimaorthodoxias.gr/vioi-agion/agios-nektarios-deite-giati-kathierothike-os-prostatis-ton-adynaton/