Κυριακή 25 Δεκεμβρίου 2016

Οι Τρεις σοφοί επισκέπτες της Ανατολής στην Βηθλεέμ




Η Γέννηση του Χριστού, Ρώσικη εικόνα του 19ου αιώνα όπου αναπαριστά 
το γεγονός της Γέννησης καθώς και το μήνυμα των Αγγέλων προς τους Ποιμένες, ενώ δεν παραλείπεται 
να παρουσιάσει και την προσκύνηση των Μελχιώρ, Γάσπαρ και Μπαλτάσαρ.

Σε κάθε εικόνα των Χριστουγέννων κεντρικό πρόσωπο μαζί με το Θείο Βρέφος είναι η Υπεραγία Θεοτόκος, που δίκαια θεωρήθηκε το δώρο των ανθρώπων προς τον Θεάνθρωπο. Στις περισσότερες αγιογραφίες απεικονίζεται αλληγορικά όλη η ανθρωπότητα και κτίση όπου δίνουν τα δώρα τους στο Χριστό, ο ουρανός τον αστέρα,  οι Ποιμένες την προσκύνηση, οι Άγγελοι τον ύμνο, η έρημος το σπήλαιο, τα ζώα τη ζεστασιά και οι τρείς Μάγοι το χρυσό, λιβάνι, σμύρνα.  
Εικαστική απόδοση με τις μορφές των Τριών Μάγων  έχουμε σε πολλές εικόνες που σχετίζονται  με   την ιστόρηση της Γέννησης του Χριστού στη Βηθλεέμ και τα πρόσωπα εκείνα, όπως του δικαίου Ιωσήφ και των Ποιμένων, είναι άρρηκτα συνδεδεμένα με το γεγονός των Χριστουγέννων.


Από μόνη της η λέξη  μαγοι αποτελεί αρνητικό πρόσημο από την αρχαιότητα ήδη, συνδεδεμένη με αυτή του αγύρτη και απατεώνα. Η μοναδική εξαίρεση όπου αναφέρεται με θετική έννοια στην Χριστιανική Θεολογία και εξιστόρηση του Ευαγγελίου είναι στην περίπτωση των Τριών Μαγων, η παραπάνω ιδιότητα στην συγκεκριμένη περίπτωση προσδίδει πρόσωπα με σοφία και γνώσεις, άνθρωποι  μορφωμένοι που ασχολούνταν με την φιλοσοφία, θεολογία, αστρονομία και άνηκαν συνήθως σε ανώτερες τάξεις, ενδεχομένως βασιλείς ή ιερείς.

Το Ευαγγέλιο δεν δίνει πληροφορίες ούτε για τον αριθμό τους, ούτε τον τόπο καταγωγής τους παρά αόριστα αναφέρει από την ανατολή, ενώ ο αριθμός τους έμεινε στην παράδοση από τα αντίστοιχα δώρα που προσέφεραν. Για την εθνικότητα τους οι απόψεις διίστανται θεωρούμενοι Πέρσες, Μήδοι, Άραβες κτλ, μάλιστα οι λαοί αυτοί και ιδίως οι άραβες είχαν γνώσεις, εξαιτίας των ερήμων, να προσανατολίζονται από τα άστρα ή ουράνια σώματα ενώ είχαν αναπτύξει τα μαθηματικά.

Περισσότερες πληροφορίες αντλούνται από αλλά κείμενα και μάλιστα τα απόκρυφα ευαγγέλια (τα οποία περιέχουν και αλήθειες, αλλά και πολλά ψευδή ή αναληθή στοιχεία οπότε οι πρώτοι εκκλησιαστικοί πατέρες δεν τα θεώρησαν έγκυρα και δεν τα συμπεριέλαβαν στο βιβλίο της Καινής Διαθήκης),οι διάφοροι εκκλησιαστικοί πατέρες έδωσαν ο καθένας μια δική τους εκτίμηση ή ερμηνεία ως προς την προέλευση τους, με επικρατέστερη αυτή των περσών, πιθανότερος τόπος καταγωγής τους η χώρα των Χαλδαίων.

Η παρουσία και η  προσκύνησις των Τριών Μάγων ενέπνευσε ακόμα και την Βυζαντινή υμνολογία όπως για παράδειγμα  στον Ακάθιστο ύμνο γνωστός και ως «Χαιρετισμοί της Θεοτόκου» όπου μεταξύ των 24 οίκων  του,  στον Θ’, Ι΄ και Κ΄ αναφέρεται η πορεία των Τριών σοφών από την ανατολή. Το παραπάνω εκκλησιαστικό ποίημα πέρα από την λειτουργική του αξία, αναφέρονται σε αυτό και εκείνα τα αινιγματικά πρόσωπα της Βίβλου, από ένα  υμνολογικό κείμενο που γράφτηκε κάπου τον 6ο ή 7ο μ.Χ αιώνα, πιθανώς ο συγγραφέας του σε αυτό το ζήτημα να είχε επιπλέον γνώσεις ή απλά ένα είδος έμπνευσης όταν κατάρτισε το κείμενο.

Στο Θ΄ Οίκο το φωτεινό σημάδι που παρατήρησαν στον ουρανό δεν θεωρείται απλά μια κατευθυντηρία γραμμή της πορείας τους, αλλά αναφέρεται ως Θεοδρόμον αστέρα, στον Ι΄ Οίκο αναφέρονται  να κατάγονται από την Χαλδαία, μια χώρα κάπου στην Μεσοποτάμια και από τους αρχαιοτέρους λαούς και ενδεχομένως να ήταν από εκεί η γενέτειρα τους πιθανών ή κάπου από τα μέρη της Βαβυλώνας όπου στο Κ΄ Οίκο αναφέρεται ότι επέστρεψαν εκεί ως Κήρυκες που πλέον γνώριζαν τον Χριστό.
Η ιστορία τους χάνεται αλλά μέσα από τις προαναφερθείσες πήγες δίνεται η πληροφορία  αργότερα ότι οι Τρεις εκείνοι άνθρωποι βαπτιστήκαν Χριστιανοί από τον Απ. Θωμά, τα ονόματα τους ήταν  Μελχιώρ που πρόσφερε το χρυσό, Γάσπαρ που έφερε το λιβάνι και Μπαλτάσαρ τα σμύρνα, τα δώρα που προσέφεραν τότε βρίσκονται σήμερα σε Μοναστήρι του Άγιου Όρους .

Ερχόμενοι από την ανατολή
Ο όρος ανατολή, όπου προήρθαν, ίσως να έχει μια έννοια αυτή του αγνώστου, του μυστηριώδους για τους κατοίκους τότε όχι μόνο της Ιουδαίας, Συρίας και εν γένη της Μεσογείου, και να φάνταζε ως μέρος άγνωστο που θρύλοι, ιστορίες και αφηγήσεις να αναφέρονταν σε κάποιους απ αυτούς τους τόπους του, όπου τρεις ή περισσότεροι άνθρωποι εμφανίστηκαν τότε όπου απλά εκπροσωπούσαν αυτά τα άγνωστα τότε μέρη του κόσμου.

Η προσκύνησις των Τριών αυτών σοφών είναι μια εικόνα πραγματική που εμπεριέχει συμβολική και αλληγορική σημασία, όπου στα πρόσωπα αυτά απαντώνται οι ιδιότητες των σοφών, ιερέων και βασιλέων του αρχαίου κόσμου και όλες μαζί γνώση, επιστήμη, βαθμός , αξίωμα και λειτούργημα αποδίδουν την δέουσα τιμή και ευλαβική προσκύνηση στον τεχθέντα Χριστό, όπου ο ερχομός του σηματοδοτεί μια νέα Πίστη και Αλήθεια.

Καλά Χριστούγεννα !


Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...