Αρκετές φορές στο παρελθόν, αλλά και στις μέρες μας, η ηγεσία της Ομογένειας, τόσο το Συμβούλιο Αποδήμου Ελληνισμού (ΣΑΕ) όσο και οι μεγάλες Ομοσπονδίες των Ομογενειακών Οργανώσεων όπως π.χ. των ΗΠΑ
και της Γερμανίας, έχουν ζητήσει με αναφορές τους στους αρμόδιους φορείς της ελληνικής πολιτείας, την ίδρυση υπουργείου για τον Απόδημο Ελληνισμό.
Ο γενικότερος προβληματισμός και τα επιχειρήματα των ηγετών της Ομογένειας καταγράφονται επιμέρους και πλέον αναλυτικά, στην ανάλυση που ακολουθεί:
Στο σημερινό διεθνές περιβάλλον ο Ελληνισμός ως κρατικό – πολιτειακό, κοινωνικό και εθνικό μέγεθος αλλά και των Ελλήνων οι Κοινότητες (διασπορά) διαδραματίζουν πολύπλευρο ρόλο σε διάφορους τομείς.
Ως μέγεθος ο Ελληνισμός καλείται να υποδεχθεί στη νέα χιλιετία, ένα σύνολο προκλήσεων ξεκινώντας απ’ το θεμελιακό δεδομένο ότι στον ιστορικό χρόνο δραστηριοποιείται μέσα και ταυτόχρονα, πέρα και έξω από τη γεωγραφία του.
Βιώνουμε σήμερα ένα ραγδαίο μετασχηματισμό της διεθνούς κοινωνίας της υπέρβασης του διπολισμού και του τέλους της ψυχροπολεμικής αντιπαράθεσης, που σφράγισε την πορεία της ανθρωπότητας, από τη λήξη του δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου.
Στη μεταβατική αυτή περίοδο προς ένα «πολυπολικό σύστημα ισορροπίας δυνάμεων» δημιουργούνται αυξημένες προσδοκίες για μια ειρηνική επίλυση των διεθνών και περιφερειακών διαφορών, βασισμένες στη λογική της άμβλυνσης και ενδεχομένως μείωσης του ιδεολογικού – πολιτικού και στρατιωτικού ανταγωνισμού.
Οι υφιστάμενες διασπορές, οι οποίες δραστηριοποιούνται, συνυπάρχουν και λειτουργούν, τις περισσότερες φορές άψογα και αρμονικά στο περιβάλλον των χωρών υποδοχής αναδεικνύονται σε ένα πολυσήμαντο παράγοντα που επηρεάζει καθοριστικά και επιδρά καταλυτικά στη σύζευξη των κοινωνικο-πολιτικών, οικονομικών και πολιτιστικών επιπέδων της συντριπτικής πλειοψηφίας των χωρών του πλανήτη. Διότι οι διασπορές λειτουργούν ως εν δυνάμει γέφυρες φιλίας και συνεργασίας των χωρών καταγωγής με τις χώρες υποδοχής σε όλα τα μήκη και πλάτη της υφηλίου, συγκροτώντας ξεχωριστά ανθρώπινα δίκτυα τα οποία αποτελούν μια δημιουργική συνιστώσα της διεθνούς κοινωνίας.
Οι διασπορές αυτές διαδραματίζουν αυξανόμενο ρόλο, εξαιτίας ακριβώς των ποιοτικών αλλαγών που συντελούνται στο διεθνές σύστημα. Ο ρόλος αυτός και οι επιπτώσεις στις διακρατικές σχέσεις και τη συνεργασία εξηγείται ειδικότερα, εάν ληφθούν υπόψη: α) τα επάλληλα και αυξανόμενα μεταναστευτικά κύματα ανάμεσα στα κράτη και β) η ανάπτυξη της πλουραλιστικής δημοκρατίας με την εδραίωση της οικονομίας της αγοράς.
(για παράδειγμα, ο πρόεδρος Μπους, χρόνια πριν, περίμενε να ανακοινώσει την αναγνώριση μετά τις εκλογές, διότι ήθελε τη θετική ψήφο της Ομογένειας στις ΗΠΑ)
Πιο συγκεκριμένα, οι ριζικές ανακατατάξεις στις πολιτικές και οικονομικές δομές των χωρών της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης (χώρες ΚΑΕ), των Βαλκανίων, της πρώην Σοβιετικής Ένωσης (ΚΑΚ) και των χωρών του Τρίτου Κόσμου έχουν οδηγήσει σε πολυάνθρωπες μετακινήσεις πληθυσμού από την Ανατολή προς τη Δύση, και από τον αναπτυσσόμενο Νότο, στο βιομηχανικό και ανεπτυγμένο Βορρά, συνέπειες τις οποίες ήδη βιώνουμε στην Ελλάδα με τους αλλοδαπούς που συμβιώνουν μαζί μας, μερικές φορές μάλιστα, όχι σε ήρεμο κλίμα.
Σε ό,τι αφορά τον Ελληνισμό, η Ομογένεια κατέχει σημαντικότατο, θεμελιακό ρόλο. Η ομογένεια χωρίς να αποτελεί ξεχωριστή ή απομονωμένη εθνική οντότητα έχει αρμονικά και ισότιμα ενταχθεί στο κοινωνικο-οικονομικό περιβάλλον και γενικότερα στο πολιτειακό σύστημα των χωρών υποδοχής σχεδόν χωρίς εξαιρέσεις. Αποτελείται, δηλαδή, από πολίτες ορισμένων χωρών οι οποίοι αρχικά απετέλεσαν μεταναστευτικό ρεύμα και σταδιακά εντάχθηκαν στις κοινωνικο-οικονομικές συσσωματώσεις όπως είναι αυτές των Ηνωμένων Πολιτειών, του Καναδά, της Λατινικής Αμερικής και της Αυστραλίας, ιδιαίτερα, στα πλαίσια του αναπτυσσόμενου «πολύ-πολιτισμικού» (multicultural) μοντέλου.
Μέχρι σήμερα, έχουν γίνει αρκετές προσπάθειες , απ’ όλες τις κατευθύνσεις, για να εξασφαλισθεί μια ενιαία εθνική στρατηγική. Έγιναν ορισμένα θεσμικά όργανα, πλην όμως οι αδυναμίες είναι αρκετές και σημαντικές.
Ως κύρια θεσμικά μέσα για την υλοποίηση αυτής της στρατηγικής έχουμε σήμερα το Συμβούλιο Απόδημου Ελληνισμού και την Παγκόσμια Συνέλευση του Ελληνισμού.
Με βάση το ΣΑΕ και τον υποστηρικτικό του μηχανισμό –ήδη λειτουργεί το «Ίδρυμα Απόδημου Ελληνισμού» για το ΣΑΕ στη Θεσσαλονίκη για την απαραίτητη οργανωτική – γραμματειακή του διάρθρωση, σε τομείς και αντίστοιχες επιτροπές συμπεριλαμβανομένης και της περιφερειακής τους διάρθρωσης παγκοσμίως – προβάλλεται η βασική αποστολή των θεσμικών δικτύων, δηλαδή η ένταξη και η προώθηση στο διαμορφούμενο διεθνές σύστημα του συνόλου των Αποδήμων και των Ομογενών μέσω των 3.000 περίπου οργανώσεών του. Δίχως αυτό το forum ωστόσο αποτελεί μια κρατική – πολιτειακή οντότητα, ούτε να συγκροτεί ένα διοικητικό όργανο.
Η σύνδεση και διαπλοκή των θεμάτων στρατηγικής σημασίας για την Ελλάδα και τον Ελληνισμό (εθνικά θέματα, εξωτερική πολιτική, οικονομικές σχέσεις κ.λπ) με διεθνή κέντρα αποφάσεων ή επιρροής, καθώς και η εντεινόμενη οικονομική, τεχνολογική, οικολογική, επικοινωνιακή και πολιτιστική αλληλεξάρτηση ανάμεσα στα 190 κράτη του πλανήτη, επιβάλλουν στο Μητροπολιτικό Κέντρο να οργανώνει και να εντάσσει στη στρατηγική αυτή:
1. Τα 7 εκατομμύρια εκτός των συνόρων Ελλήνων
2. Τους 3.000 θεσμούς αυτοοργάνωσης των Ομογενών (Ελληνικές Κοινότητες, Πολιτιστικοί Σύλλογοι, Εθνικοτοπικές Οργανώσεις)
3. Τα Παγκόσμια Μορφωτικά Δίκτυα (500 έδρες και τμήματα Ελληνικών Σπουδών, χιλιάδες καθηγητές και διανοούμενοι)
4. Τα Παγκόσμια Επικοινωνιακά Δίκτυα (450 Ομογενειακά Μέσα Ενημέρωσης, χιλιάδες δημοσιογράφοι, Internet, Δορυφορική Τηλεόραση)
5. Τα επιχειρηματικά / οικονομικά δίκτυα (χιλιάδες επιχειρηματίες ελληνικής καταγωγής, managers επιχειρήσεων, καθηγητές)
6. Τις προσωπικότητες αυξημένου κύρους σε τρίτες χώρες (γερουσιαστές, βουλευτές, κυβερνήτες, δήμαρχοι, στελέχη του κράτους ή της πολιτικής σε τρίτες χώρες ελληνικής καταγωγής)
7. Τις νέες γενιές των Ομογενών και
8. να διασφαλίσει την αρμονική συνεργασία και να αξιοποιήσει τα ιστορικά, θρησκευτικά και τα πολιτιστικά δίκτυα της Ορθοδοξίας στον παγκόσμιο χώρο.
Αξιολογώντας τα παραπάνω δεδομένα, διαπιστώνουμε, ότι καθίσταται σήμερα περισσότερο αναγκαία τόσο η διατύπωση μιας στρατηγικής του Ελληνισμού, όσο και η συνεπής εφαρμογή της, ιδιαίτερα καθώς ένα νέος «παγκόσμιος χώρος» αναπτύσσεται και αποτελεί μια πραγματικότητα.
Η Ελλάδα συνδεόμενη με τον Ελληνισμό της Διασποράς (χώρος Ευρωπαϊκής Ένωσης, Μέσης Ανατολής / Ανατολικής Μεσογείου, πρώην Σοβιετικής Ένωσης, Βαλκάνια και άλλες υπερπόντιες περιοχές – ΗΠΑ, Καναδάς, Αυστραλία, Ν. Αφρική) δέχεται επιρροές και πιέσεις αλλά, ταυτόχρονα, μπορεί και πρέπει να συμβάλει δημιουργικά και να εντάσσεται με αξιώσεις σε μορφές συνεργασίας, φιλίας, προώθησης της ειρήνης, του πολιτισμού και της κοινωνικο-οικονομικής ανάπτυξης των χωρών υποδοχής, αξιοποιώντας μάλιστα και δημιουργώντας περαιτέρω ευκαιρίες που παρουσιάζονται σε ένα σύστημα δομών, όπου εξαλείφονται σταδιακά τα εμπόδια στον οικονομικό, επικοινωνιακό, μορφωτικό και πολιτιστικό τομέα. Οφείλουμε στο σημείο αυτό να λάβουμε υπόψη ότι υπάρχουν: αφ’ ενός ιστορικά διαμορφωμένοι πρωτογενείς δεσμοί της χώρας μας, με ομογενείς πολίτες τρίτων χωρών, που διατηρούν όλα εκείνα τα χαρακτηριστικά της εθνικής μας ταυτότητας (γλώσσα, θρησκεία, ισχυρή εθνική συνείδηση) και αφ’ ετέρου, δεσμοί με άτομα ελληνικής καταγωγής – τέταρτη και πέμπτης γενεάς- οι οποίοι, κυρίως, εντάσσονται στις κοινωνίες αυτές, πρωταρχικά ως γηγενείς πολίτες.
Ο σχεδιασμός και η υλοποίηση μιας ολοκληρωμένης στη σύλληψή της Στρατηγικής του Ελληνισμού, προϋποθέτει συνεπώς την ανάπτυξη και λειτουργία μιας αμφίδρομης σχέσης, τόσο ανάμεσα στην Ελλάδα και τη Διασπορά της, όσο και προς την αντίστροφη κατεύθυνση, της αυτοοργανωμένης Ομογένειας προς τη χώρα καταγωγής, στη βάση τόσο της «προνοιακής διάταξης» του άρθρου 108 του Συντάγματος καθώς και του άρθρου 1 παρ. 3, που αναφέρεται στο Έθνος, αντιστοίχως. Αυτή η στρατηγική επιβάλλεται, κατά πρώτο, να εστιάζεται γύρα από την προώθηση της «θεσμικής ενότητας» του Ελληνισμού που περιλαμβάνει κατ’ αρχάς το «Συμβούλιο Απόδημου Ελληνισμού» (ΣΑΕ), την «Παγκόσμια Συνέλευση Ελληνισμού» (ΠΣΕ) και τα διαμορφούμενα θεσμικά δίκτυα, που ήδη λειτουργούν, πλην όμως απαιτείται και η συγκρότηση ενός μεγάλου λειτουργικού εργαλείου που θα αναλάβει επίσημα πλέον την Ομογένεια. Αυτό το εργαλείο, προτείνει η ηγεσία της Ομογένειας να είναι το υπουργείο για τον Απόδημου Ελληνισμό και τη Μετανάστευση.
Σπύρος Δενδρινός
Πηγή ΑΠΕ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου