Μια άλλοτε γνωστή διαδρομή προς το Κάβο Ντόρο

Άγιος Μάμας, ένα περιπατητικό μονοπάτι που διέσχιζαν οι καβοντορίτες, ερχόμενοι ή φεύγοντας από την Κάρυστο κατευθυνόμενοι προς τα χωριά, διερχόμενοι μέσα από τις παρυφές των επί μέρους περιοχών του όρους Όχη. 

Το όνομα αυτό προέρχεται από ένα μικρό εκκλησάκι που βρίσκεται στην περιοχή, χρονολογείται πιθανότατα από τα μέσα ή ίσως τα τέλη του 19^ου αιώνα, κτισμένο από τους βοσκούς και κατοίκους πιθανών του πλατανιστού και της Αντιάς, προς τιμήν του Αγίου Μάμαντος (ή αγίου Μάμα όπως επικράτησε) ενός Χριστιανού αγίου μάρτυρα από την Παφλαγονία της Μ. Ασίας που μαρτύρησε κατά τον 3^ο αιώνα μ.Χ. Γιορτάζει στις 2 Σεπτεμβρίου και αποτελεί προστάτη των βοσκών.

Η ονομασία ευρύτερα της περιοχής θα παραμείνει συνάμα ένα τοπωνύμιο ταυτόσημο αυτής της διαδρομής, που χρησιμοποιούνταν από τους κατοίκους του Κάβο Ντόρου μέχρι και πριν αρκετές δεκαετίες.

Ακόμη και σήμερα το εξωκκλήσι αυτό αποτελεί και ένα κομμάτι παλιάς εποχής, καθότι γιορτάζει με το παλαιό ημερολόγιο, δηλ. στις 15 Σεπτεμβρίου. Την ημέρα αυτή συρρέει κόσμος κυρίως από το χωριό πλατανιστός, όπου και ανήκει ο ναός αυτός.

Τριγύρω από τον χώρο αυτό απαντώνται και βρίσκονται καλύβες και ποιμνιοστάσια (κονάκια), 3-4 περίπου καθώς και άλλες στην ευρύτερη περιοχή αυτή. Γεγονός που καταδεικνύει την παρουσία ποιμένων κατά τους θερινούς μήνες, όπως θα συνέβαινε και παλιότερα εκεί, καθώς η περιοχή αυτή παρέχει μια φυσική προστασία από τα καιρικά φαινόμενα, όπως το κρύο και την παγωνιά που υπάρχει ακόμη και κατά τους καλοκαιρινούς μήνες.

Άγιος Μάμας, η θέση και διαδρομή που συνδέεται με αφηγήσεις κατοίκων του Κάβο Ντόρου, που ως οδοιπόροι ή με την συνοδεία κάποιου μουλαριού διέρχονταν το σημείο αυτό, πολλές φορές μέσα σε ένα ομιχλώδες τοπίο ή και με άσχημες πολλές φορές καιρικές συνθήκες.

Διαβάτες που στάθμευαν εκεί για λίγο να ξεκουραστούν ή να πιουν νερό από την βρύση που υπάρχει κοντά στο εξωκκλήσι (δυτικά αμέσως μετά τα πλατάνια), τοποθεσία που έχει χαραχτεί στην μνήμη τόσο ανθρώπων και παππούδων που πέρασαν κάποτε εκεί.

Διασώζεται μάλιστα και μια ιστορία, σύμφωνα με την οποία κάτοικοι από τα χωριά του Κάβο Ντόρου, ξεκινώντας από την Κάρυστο στην διάρκεια της νύχτας στην περιοχή αυτή. Η δυνατή βροχή και το κρύο τους ανάγκασε να καταφύγουν σε ένα σημείο, την λεγόμενη «καλύβα του χριστόφα» και μάλιστα χρησιμοποίησαν προσάναμμα το σαμάρι του μουλαριού που είχαν μαζί τους.

Κάπου στις αρχές του 90’ είχε πραγματοποιηθεί η δημιουργία δρόμου, που διέρχονταν και από αυτήν

την περιοχή καθώς και τις επιμέρους της Όχης, όπως την θέση «μηλιά» φθάνοντας μέχρι και το χωριό Αντιά.

Το 2018 ήταν χρόνια που πραγματώθηκαν εργασίες στην περιοχή αυτή και πέραν αυτής για την εγκατάσταση ανεμογεννητριών και πυλώνων μεταφοράς ρεύματος, αποτελώντας ταυτόχρονος και την αιτία για την δημιουργία νέων δρόμων ή την βελτίωση των υφιστάμενων αρτηριών για την διέλευση βαρέων οχημάτων και τις μεταφοράς των αντιστοιχών εξαρτημάτων.

Το όνομα «Άγιος Μάμας» θα είναι αυτό που κληρονομήθηκε από το εκκλησάκι αυτό και θα φέρει αυτή η περιοχή, και με αυτήν θα σημειώνεται και τους χάρτες για να επισημαίνεται  η θέση των ανεμογεννητριών σε αυτά τα μέρη.

Ένα μικρό εξωκκλήσι που κτίστηκε κάποτε από τους παππούδες και κατοίκους των γύρω χωριών του πλατανιστου και της Αντιάς, και με αυτό συνδέθηκαν άνθρωποι ως πεζοπόροι, κυνηγοί, βοσκοί αλλά και προσκυνητές.