Όλα ίδια μένουν και όλα όνομα αλλάζουν

Γεγονός ότι τόσο η βιομηχανική επανάσταση και στην πορεία η τεχνολογική επέφερε ριζικές αλλαγές σε πολλούς τομείς της ανθρώπινης δραστηριότητας, μάλιστα τα τελευταία 150 και πλέων χρόνια επήλθαν διαρκές αλλαγές και μεταβολές όπως για παράδειγμα από τις παραδοσιακές άμαξες στα σύγχρονα αυτοκίνητα στους διεθνείς αυτοκινητόδρομους και από τα τόξα και το υγρό πυρ στους σύγχρονους πυραύλους που σε δευτερόλεπτα μπορούν να πλήξουν στόχους σε μακρινές αποστάσεις, είναι μερικά από τα επιτεύγματα και νέα μέσα που αποκτήθηκαν.

 

Πολλά πράγματα που υπήρχαν ή ίσχυαν πλέων δεν υφίστανται, επιχείρημα εν μέρει σωστό όμως η παρουσία ορισμένων καταστάσεων, επαγγελμάτων ή χώρων και ανθρώπινων εκδηλώσεων διατηρήθηκαν στο πέρασμα των χρόνων ή επανεμφανίστηκαν με μια άλλη εκδοχή ή βασικά με άλλο όνομα.

Από τα παζάρια στα πολυκαταστήματα

Κάπου στις πολύ παλιές εποχές, συγκεκριμένα στα Βυζαντινά χρόνια όπου στις διάφορες γιορτές στήνονταν υπαίθρια παζάρια όπου αποτελούσαν σημείο συγκέντρωσης αγοράς ή και διασκέδασης της εποχής εκείνης καθώς και αγοράς καθότι πολύτιμα τιμαλφή, υφάσματα, ζώα και πολλά αλλά πωλούνταν εκεί. Τα παζάρια συνέχισαν την πορεία τους και σε άλλες εποχές ενώ σήμερα και υφίστανται σε πολλές χώρες καθημερινά όπως σε αυτές της Μέσης Ανατολής, ενώ σε πολλές πόλεις ή χωριά στη χώρα μας η παρουσία τους αποτελούν ετήσια εκδήλωση.

Η σύγχρονη μορφή όπου αποτελεί μια μετεξέλιξη του παζαριού είναι τα σύγχρονα πολυκαταστήματα, κτιριακές εγκαταστάσεις με εκατοντάδες υπάλληλους όπου στους διαδρόμους τους υπάρχουν όλα τα είδη από ρούχα, τρόφιμα, είδη διακόσμησης, έπιπλα, οικιακά σκεύη, βιβλία καθώς και διάφορα είδη της σύγχρονης τεχνολογίας. Μέσα σε εκτάσεις τετραγωνικών καταλαμβάνονται από αυτά τα κτίρια θαρρείς και η πάροδος του χρόνου μετάτρεψε τα άλλοτε παζάρια με τους πάγκους και τους πλανόδιους πωλητές σε ράφια και βιτρίνες με τους υπάλληλους στα διάφορα πόστα τους.

Από τα καφενεία και καπηλεία στις σύγχρονες καφετέριες

Στα μαγαζιά όπου στα χωριά πέρα από μικρά μπακάλικα, αποτελούσαν σημείο συνάντησης μεταξύ των κατοίκων του χωριού ή πόλεις όπου απολάμβαναν το καφέ τους ενώ οι συζητήσεις πολιτικές, καθημερινές, σοβαρές ή ανάλαφρες καθώς και τα διάφορα παίγνια (καρτών, τάβλι κτλ) αποτελούσαν την μορφή διασκέδασης τότε.

Μια ανάδρομη στους μεσαιωνικούς χρόνους συναντάμε ταβέρνες όπου με το φαγητό υπήρχε άφθονο κρασί ή και αλλα είδη ποτών και οι θαμώνες γλεντούσαν μέσα σε ένα κλίμα ευθυμίας, τραγουδιού και έντονων συζητήσεων, την ονομασία αυτών των ταβερνών τις συναντάμε και σήμερα και είναι τα καπηλειά.

Στην εποχή μας μεταφερθήκαν σε μεγάλες ή μέτριες αίθουσες με ντιζαϊνάτα τραπέζια και καρέκλες και εν γένει την όλη διακόσμηση ενώ ο άλλοτε πάγκος δίνει μια άλλη νότα μέσα από σχεδιασμό του στο χώρο όπου οι άνθρωποι απολαμβάνουν το καφέ τους ή διάφορα είδη ροφήματος  ενώ υπάρχει και ενασχόληση με διάφορα επιτραπέζια παιγνίδια, ενώ στην θέση των καπηλειών τα διαδέχτηκαν τα διάφορα νυχτερινά μαγαζιά (κοινώς μπάρ) όπου αποτελεί ένα μέρος διασκέδασης όπου η μουσική, τα διάφορα ποτά είναι κομμάτι τους.

Το ίδιο ισχύει και για τα παραδοσιακά κουρεία όπου σήμερα είναι τα κομμωτήρια, τα μπακάλικα τα διάφορα super market και πολλά ακόμα.

Από την Βενετία…. στα αυτοκίνητα

Την εποχή της Βενετοκρατίας ξεκινάνε οι καντάδες , νέοι όπου με τη συνοδεία μουσικών οργάνων τραγουδούσαν κατά τις νυχτερινές ώρες κάτω από το σπίτι ή γειτονιά κάποιας κοπέλας με σκοπό την έκφραση των συναισθημάτων τους.

Στην εποχή μας φυσικά αυτό το φαινόμενο υπάρχει, όχι μόνο στην Ζάκυνθο ή Επτάνησα όπως κάποτε, αλλά σε ολόκληρη τη χώρα όπου οι νεαροί συνήθως με τα αυτοκίνητα τους με τη χρήση ηχοσυστημάτων, παίζοντας διάφορα τραγούδια περνούν εσκεμμένα από τις διάφορες γειτονιές ή σπίτια στέλνοντας ετσι στο «σήμα τους» προς τις κοπέλες που τους ενδιαφέρουν.

Ίδιες προσδοκίες και λαχτάρες σε άλλη εποχή με άλλη μορφή.

Γνωριμίες από το ψηφιακό κόσμο

Παράλληλα ο θεσμός του προξενιού ή παρουσία της [προξενήτρας όπου αποτελούσε τον μεσάζων μεταξύ των γονέων των νέων στις παλιές εποχές κάτι που υπήρχε και στην εποχή μας , μερικές δεκαετίες πριν, σε πολλά χωριά.

Ακόμα και γνωριμίες μέσω ανώνυμων ή όχι επιστολών υπήρχε και παλαιοτέρα όπου η συγγραφή ή ανταλλαγή καρτών δημιουργούσε μια αλληλοεπίδραση μεταξύ των αλληλογραφούντων τότε.

Στην εποχή της τεχνολογίας θα μπορούσαμε να πούμε ότι μια μορφή «προξενιού» –κατά κάποιο τρόπο αν μπορεί να παραλληλιστεί – υπάρχει μέσα από τα φόρουμ ή δίκτυα κοινωνικής δικτύωσης όπου και αποτελούν τον «μεσάζων» και την αιτία χιλιάδες άνθρωποι  και ιδίως νέοι από διάφορα μέρη να επικοινωνούν και σε πολλές περιπτώσεις να γνωρίζονται και να δημιουργούνται σχέσεις, φιλίες ή απλές γνωριμίες ενώ εκατομμύρια μηνύματα ανταλλάζονται μεταξύ των ανθρώπων όπου εκφράζονται μέσα από το πάτημα μιας οθόνης.

Από τον ιππόδρομο στο ποδόσφαιρο

Ένα στάδιο μιας περίφημης πόλης όπου συναθροίζονται χιλιάδες λαού και μεσα από την οχλαγωγία και ζητωκραυγές παρακολουθούν με ενδιαφέρων  τις ιπποδρομίες, τότε πιθανώς και να αποτελούσε ένα δημοφιλές θέμα συζήτησης ή παρακολούθησης στην τότε Κωνσταντινούπολη και ο ιππόδρομος αποτελούσε ένα μέρος ψυχαγωγίας της εποχής εκείνης.

Εδώ και 100 χρόνια σχεδόν χιλιάδες κόσμου συγκεντρώνονται για να δουν το κύλισμα μιας μπάλας και στην εποχή μας μάλιστα, με τη χρήση της τεχνολογίας, το ποδόσφαιρο αποτελεί ένα αναπόσπαστο κομμάτι ψυχαγωγίας ή ενασχολήσεις πολλών ανθρώπων ενώ τα αισθήματα τους και οι συγκινήσεις που τους διακατέχουν στα γήπεδα είναι ίδιες όπως αυτές των ανθρώπων του Βυζαντίου τότε.

Επίλογος

Ουσιαστικά οι ανάγκες, οι συνήθειες και οι προσδοκίες των ανθρώπων παραμένουν ίδιες ενώ οι μεταβολές ίσως να αφορούν την επιφάνεια ενώ η ουσία παραμένει ίδια, παράλληλα οι δραστηριότητες των ανθρώπων στην οικονομία, εμπόριο, ψυχαγωγία έχουν τον ίδιο πυλώνα όπως κάποτε ενώ η «βιτρίνα» αλλάζει και ακολουθεί τις επιταγές της εποχής και της σύγχρονης τεχνολογίας αλλά με γνώμονα την ανθρωπινή πρόοδο.